niedziela, 29 grudnia 2013

Wojciech Kilar nie żyje

W wieku 81 lat zmarł Wojciech Kilar, wyśmienity kompozytor i pianista, ur. 17 lipca 1932 roku we Lwowie. Ukończył Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Katowicach (studiował grę na fortepianie i kompozycję w klasie Bolesława Woytowicza). W latach 1959-60 był stypendystą Rządu Francuskiego w Paryżu; uczęszczał na zajęcia kompozycji do Nadii Boulanger. W 1998 roku Uniwersytet Opolski nadał mu tytuł doktora honoris causa. Zmarł 29 grudnia 2013 w Katowicach.



Wokalistka - Ewa Małas-Godlewska/ muzyka Wojciech Kilar



piątek, 27 grudnia 2013

Kiedyś, po latach

"Kiedyś, po latach, Historia przyzna nam rację".
Ale Historia niczego nie przyzna, nie przyzna
się do niczego, Historia nie odezwie się już ani słowem, Historia
leży pod półtora metrem piasku albo gliny,
pod skórą Historii zgęstniała w sińce krew
z wolna przemieszcza się w dół, zgodnie z prawami ciążenia,
w oczach Historii jest pustka i nad wybitymi zębami
nawet nie drgną jej na zawsze zaciśnięte,
na zawsze uciszone, na zawsze osiemnastoletnie wargi



Stanisław Barańczak "Wiersze zebrane"

Biblioteka Poetycka Wydawnictwa a5
pod redakcją Ryszarda Krynickiego
Kraków 2006
Tom 55



czwartek, 26 grudnia 2013

PULS LITERATURY 2013 - 14 grudnia

Gościem tegorocznego Pulsu Literatury była między innymi poetka Krystyna Dąbrowska, która (pospołu z Łukaszem Jaroszem) została laureatką pierwszej edycji Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. Nagrodzona książka to "Białe krzesła" wydana przez Wydawnictwo Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu (2012). W przeciwieństwie do poezji Łukasza Jarosza, którego twórczość już wcześniej mogłam poznać, twórczość Krystyny Dąbrowskiej była mi nieznana, w związku z czym i ciekawość niesamowita, czy faktycznie, czy i w moim odczuciu książka okaże się równie dobra jak książka Jarosza.
Spotkanie z autorką miało miejsce w Łodzi w Domu Literatury przy ul. Roosevelta 17. Wiersze czytane przez poetkę okazały się bardzo dobre, jeszcze większego uznania dla nich nabrałam po przeczytaniu tomiku, a można go było nabyć na miejscu. Nie było więc mowy o rozczarowaniu, wiersze są bardzo specyficzne w swoim poetyckim, wymownym przekazie.


I czas na wybór wierszy, czynność, którą najbardziej lubię robić, oj, trudno tym razem, trudno wybrać :)

Orszak

Dlaczego biegną? Jakby z rannym na noszach,
a nie z przykrytą barwnym dywanem trumną.
Jakby pędzili po ratunek, jakby się paliło -
nie jakby zgasło czyjeś życie.
Na przekór skrzyni na ich barkach
lecą jak wiatr, są pulsem krwi, oddechem.
Może, biegnąc z innymi, każdy z nich biegnie
do własnej mety.
Chcą jak najszybciej odprowadzić
zmarłego na drugą stronę?
By zapewnić mu spokój,
wpadają na cmentarz jak tabun koni.

Buty

W przedsionku,
między ulicą a świątynią,
leżą moje buty
po całym dniu chodzenia.

Leżą jak łodzie
przy brzegu dywanu,
po którym idę
jak po wodzie.

Są brudne, a jdnak
dotyka ich światło,
zagląda w nie,
przymierza.

Jak by mu w nich było?
Czekam boso.
Pasują? Uciekło.
A buty, znów na nogach, pieką.

Drewniana figurka garbatego dostojnika

Całe życie próbował swój wielbłądzi grzbiet
ukryć w blasku zasług i tytułów.

Zdobył wszelkie możliwe zaszczyty,
wśród nich miłość pięknej kobiety.

Wreszcie wspiął się tak wysoko,
że jak król miał prawo
przebrać się po śmierci w doskonałe ciało
spod dłuta słynnego artysty.

Mógłby iść przez wieki
prosty jak struna.

Ale kazał wyrzeźbić się z garbem.



Myślę że to wystarczy. Jeżeli ktokolwiek jeszcze wahał się, to po lekturze tych wierszy na pewno nabierze apetytu.



piątek, 20 grudnia 2013

Świąteczne haiku

Wesołych Świąt i wszystkiego dobrego w Nowym Roku!

*
jest puste krzesło
są śpiewy pierwszych kolęd
- dwie strony okna







niedziela, 15 grudnia 2013

Wywiad z Martyną Wojciechowską (fragment)

(...) Lepiej czujesz się w świecie kobiet?

Zdecydowanie tak i chociaż spotkałam niezwykłych mężczyzn, to muszę jednak przyznać, że znam znacznie więcej interesujących kobiet. Bo życie mężczyzn jest w gruncie rzeczy dużo łatwiejsze i słyszę to od każdej kobiety na każdym krańcu świata. Wróciłam właśnie z Albanii, gdzie kręciłam program o zaprzysiężonych dziewicach - to kobiety, które żyją jak mężczyźni, tzn. wkładają męskie ubrania, piją, palą, przyjmują rolę głowy rodziny. Zazwyczaj stają się zaprzysiężonymi dziewicami z własnego wyboru, żeby uniknąć aranżowanego małżeństwa, czasem pod wpływem presji, bo ojciec nie ma syna, a w rodzinie jest potrzebny mężczyzna. Długo rozmawiałam z moimi bohaterkami i w końcu usłyszałam zdanie, które domknęło całą historię. On, czyli ona mówi do mnie: "Bo życie zaprzysiężonej dziewicy jest dużo łatwiejsze niż życie kobiety". A przecież tyle wcześniej słyszałam o ich poświęceniu, rezygnacji z siebie! Wreszcie jedna z nich przyznała, że mimo to było im łatwiej, nie musiały rodzić dzieci, usługiwać wszystkim, ciężko pracować, a przede wszystkim rezygnować z siebie, chodzić na kompromisy. W takich chwilach cieszę się, że urodziłam się w Polsce, bo chociaż jestem kobietą, to mogę żyć, jak chcę. Życie kobiety w ogromnym stopniu determinuje miejsce urodzenia. Gdybym przyszła na świat w Somalii, zostałabym obrzezana w wieku pięciu lat i wydana za mąż w wieku dziesięciu, musiałabym też urodzić jak najwięcej dzieci. Gdybym mieszkała w Arabii saudyjskiej, to pewnie byłabym żona wpisaną mężowi do paszportu jako część jego mienia, nie mogłabym prowadzić samochodu i robić tego wszystkiego, co robię. Natomiast gdybym urodziła się w Boliwii, to pewnie biliby mnie ojciec, bracia i mąż, bo takie są obyczaje, które obowiązują w tej części  Ameryki Południowej. W niemal wszystkich kulturach jedna rzecz jest wspólna - przez wieki panował w nich patriarchat. Ale powoli zmieniają się realia, mężczyźni tracą swoją pozycję, czują się spychani na margines. Dlatego przelewają swoje frustracje na kobiety, a one zyskały przywileje, ale nie oddały obowiązków, które miały do tej pory. Kiedy spotykam się z kobietami na krańcach świata, to zwykle zaczynamy rozmowę od narzekania na facetów. To coś, co łączy nas niezależnie od koloru skóry i szerokości geograficznej. Niestety, ja także, poza nielicznymi wyjątkami, przez ostatnie lata nie spotkałam prawdziwego mężczyzny.

Podróżnicy, kierowcy rajdowi, himalaiści - nie ma wśród nich prawdziwych mężczyzn?

To jest pułapka, w którą wpadają dziewczyny lokujące uczucia w mężczyznach "pachnących przygodą". Wydają się bardzo męscy, ponieważ kojarzą się z czymś niemal pierwotnym, zwierzęcym, a to jest fizycznie szalenie pociągające. Natomiast kiedy się tego mężczyznę osadzi w realnym życiu, to okazuje się, że jego męskość ogranicza się do tego, że ma trzydniowy zarost, zniszczony plecak, jest nieprzewidywalny, nieodpowiedzialny, chwiejny i egocentryczny. Nie wiedzieć czemu, męskość mierzymy teraz wielkością "kaloryfera" na brzuchu czy liczbą godzin spędzonych w siłowni. Jakoś przestaliśmy rozliczać mężczyzn z tego, co jest esencją męskości, czyli z odpowiedzialności i stabilizacji, jaką powinni dawać. Bycie mężczyzna nie polega na tym, żeby zrobić kobiecie dwoje, czy troje dzieci i zdobywać ośmiotysięczniki, nie odwracając się za siebie, tylko na tym, żeby umieć zrezygnować ze swoich pasji, choćby na jakiś czas, i być mądrym wsparciem. Ale oczywiście nie dotyczy to wszystkich mężczyzn, jest wielu wspaniałych facetów, tyle że akurat ja ich nie znam. Mówię tylko o pewnej tendencji, jaką obserwuję choćby w mediach - na przykład jak możemy dalej promować mężczyznę, który zostawił żonę z czwórką dzieci? Powinien być skazany na medialna banicję, a jest wręcz przeciwnie.

Mężczyźni się Tobą interesują, czy raczej budzisz w nich lęk?

Patrzą na mnie jak na ciekawostkę, nie cieszę się chyba jakimś specjalnym zainteresowaniem. Może to moja wina, bo zazwyczaj nie ekscytuję się tym, że ktoś mi coś powiedział, napisał SMS, spojrzał na mnie. jestem chyba dość konkretnym typem, to mi bardzo ułatwia życie, ale i utrudnia relacje damsko-męskie. interesuje mnie wymiana myśli, nie mam potrzeby mieszkania z kimś, wicia gniazda i chyba po prostu wysyłam taki sygnał na zewnątrz. na razie, na tym etapie życia, nie brakuje mi niczego. Mam przyjaciół, którzy zaspokajają moją potrzebę bliskości w sensie emocjonalnym, mam dziecko, które kocham nad życie i które nauczyło mnie, czym jest miłość. (...)


Miesięcznik PANI
Nr 07 (274) ROK XXIV
Lipiec 2013
Nr indeksu 368652
ISSN 1230-8293





sobota, 30 listopada 2013

Wata "Mój wiek" c.d.

(...) Chcę podkreślić, bardzo się przy tym upieram, że istotą stalinizmu jest przede wszystkim pieriekowka duszy. To znaczy cel wychowawczy, czego Rousseau się domyślał w Contrat Social. Marks zresztą cytuje Rousseau w tym względzie: każdy, kto ma śmiałość, żeby przebudować społeczeństwo i państwo, powinien mieć śmiałość, żeby przebudować człowieka. To, co zresztą wyraża cała Republica Platona. Pajdeja stalinowska. I nazwa Isprawitielno-trudowoj łagier jest absolutnie trafna. To jest obóz poprawczy, tylko z jednym zastrzeżeniem. Nie chodzi o poprawę tych pięciu czy piętnastu milionów więźniów, bo to jest mniejszość, a Stalina obchodzą wielkie liczby, wielkie procenty, tylko chodzi o całą ludność. W każdej rodzinie ktoś był w łagrze i każdy mógł się spodziewać. I o to chodziło, żeby każdy wiedział, że mu to grozi każdej chwili, że łagier jest straszny i że o tym nie wolno mówić, bo to jest rzecz święta, sakralna. Żeby za pomocą łagrów wychowywać całą ludność, która jeszcze nie siedziała w łagrze. Oczywiście, masz rację mówiąc, że bałagan. Bałagan był straszliwy w Rosji i prawdopodobnie nawet sama zasada bałaganu była planowana, dopuszczona - to było dla mnie oczywiste, potem, w cywilnym życiu. Wszystkie te kradzieże, to wszystko było tolerowane do pewnego stopnia, pod kontrolą. Cała ta paragospodarka sowiecka. Stalinizm zarzucił stalową sieć na Rosję, ale sieć miała wielkie oka, czego by nie miała, gdyby komunizm był w Niemczech. Ludzie by nie mogli żyć, wszystko by stanęło, umarło. A tu były te wielkie oka, można się było prześlizgiwać. I prześlizgiwali się. Nie trzeba myśleć, że wszyscy za cenę znieprawienia, zbrodni, zdrady itd. Nic podobnego. Spotkałem w Rosji ludzi, którzy nie zrobili nigdy żadnego kompromisu, którzy byli czyści. Jakoś się prześlizgiwali. Przypadek, łaska Opatrzności. Przemyślność w tej uczciwości, jakiś swoisty spryt, który wyrabia takie życie. (...) Mówiliśmy też o kołchozach i tu znowu posypały się fakty monstrualne w swojej absurdalności i w orgiach niszczenia. Mówiąc ogólnie, Tajc już w roku 1941 powiedział mi to, co później przez cały czas mówił każdy rozumny człowiek w Rosji: że kołchozy skazują ludność na wieczny niedostatek. Tak doszliśmy tutaj do wniosku, że masakra chłopstwa nie była potrzebna do industrializacji, na odwrót, wypaczała ją od początku karykaturalnie, skazując jej fundamentalne przedsięwzięcie na niewydajną pracę niewolniczą łagierników i deportowanych. Celem kolektywizacji było najpierw "kto kogo", niszczenie w zarodku klasy chłopskiej, która mogła być groźna, natomiast utrzymywanie kołchozów, gdy chłopstwo zostało spacyfikowane, zmierzało właśnie do utrzymania ogółu ludności w biedzie.  Bo: a) obywatel nieustająco zatroskany o chleb codzienny nie ma energii ani czasu, by myśleć o swojej egzystencji, o czymkolwiek, zdaje się na to, co władza za niego myśli; b) nędzne uposażenie, poniżej reprodukcji siły roboczej, sprawia, że każdy, kto może, kradnie, co może, tym sposobem wszyscy czują się winni, ludzie się jakoś wyżywiają, a państwo ma możliwie najtańszą robociznę; c) zamożność, dobrobyt osłabia poczucie zależności i poniżenia, amortyzuje strach i pobudza apetyty do swobód , do swobody wyboru zawodu, myśli, ubrania, rozrywki itd. Natomiast, na tle powszechnej nędzy i pod stałą grozą powszechnej nędzy, i pod stałą groźbą upadku na jej dno, dodatkowa para obuwia czy kotlietka  jest dostatecznym bodźcem ekonomicznym do wysiłku, do awansu bądź pracą, bądź donosami. (...)

A.Wat

Wyżej zamieściłam kolejny fragment z książki Wata "Mój wiek", wspaniałej książki, która świetnie powinna pobudzić nawet uśpioną wyobraźnię. Komunizm jest potężny -  przerażająca, niewiarygodna doskonałość w tworzeniu niewolnictwa człowieka nad człowiekiem. Świadomie piszę "jest", bo wszystko na to wskazuje. Nie mam  dowodu, że nie. Świat, który wydawał mi się już tak doświadczony, tak cywilizowany i bezpieczny, nadal wariuje. Dlaczego? Dlatego że zmieniają się ludzie? Ludzie którzy wyciągają z historii, tej doskonałej nauczycielki tylko to, co wydaje się dobre dla nich, a okazuje złem dla świata i nie tylko świata ludzi? Ktoś chce więcej, i więcej?

Aleksander Wat "Mój wiek"
Pamiętnik mówiony część druga
Rozmowy prowadził i przedmową opatrzył Czesław Miłosz
do druku przygotowała Lidia Ciołkoszowa
Czytelnik Warszawa 1990



niedziela, 24 listopada 2013

"Popatrz"

Króciutkie są te moje posty, może to i lepiej, czytelnik nie zdąży się znudzić. Wiersz, który udostępnię, krótki wiersz, napisał  Norweg Rolf Jacobsen. Nie wiem czy autor jest minimalistą, poniższy wiersz może to tylko zasugerować.

Popatrz

Księżyc kartkuje księgę nocy.
Znalazł jezioro, czystą stronę bez druku.
Narysował prostą linię. To wszystko, co potrafi zrobić.
To dość.
Gruba linia. Prosto do ciebie.
Popatrz!
             

przełożył Kiljan Halldórsson



KS. KRZYSZTOF PAWLINA

Taka refleksja, refleksja, która bardzo przylgnęła do mnie, a pochodzi z książki ks. Krzysztofa Pawlina "Zdumienie człowiekiem". Książka została wydana przez Wydawnictwo Sióstr Loretanek w Warszawie (2006 rok, ISBN: 83-7257-221-6 ). I cytat:
Jesteśmy jak drzewa, które postanowiły ruszyć w drogę i udało im się to, ale ich korzenie straciły kontakt z życiodajną glebą.
I to wszystko. Zapraszam do myślenia.





niedziela, 17 listopada 2013

Wyniki I edycji poetyckiej Nagrody im. Wisławy Szymborskiej


Laureatami zostali ex aequo Krystyna Dąbrowska i mój faworyt Łukasz Jarosz. Dąbrowska odebrała nagrodę za tom „Białe krzesła” wydany nakładem Wydawnictwa Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, a Jarosz za tom „Pełna krew” – wydawnictwo Znak. Uroczysta gala odbyła się wczoraj (16.11.2013) w Małopolskim Ogrodzie Sztuki w Krakowie. Kapitule nagrody przewodniczył prezes Polskiego PEN Clubu Adam Pomorski, natomiast wyniki ogłosił Przewodniczący Jury, Adam Pomorski.
Serdeczne gratulacje dla zwycięzców.

"Białe krzesła" K. Dąbrowskiej
"Pełna krew" Ł. Jarosza


czwartek, 14 listopada 2013

Pożegnajmy Artura Fryza

Tę przerażającą wiadomość zobaczyłam jakieś dwadzieścia minut temu na Facebooku. Odszedł jeden z nielicznych współczesnych poetów, którego darzyłam przeogromnym szacunkiem.



Źródło


niedziela, 10 listopada 2013

Malarstwo Krzysztofa Łozowskiego


KRZYSZTOF SYLWESTER ŁOZOWSKI urodził się w 1970 roku w Sosnowcu, obecnie mieszka w Warszawie. Po ukończeniu Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Katowicach studiował animację filmową w Policealnym Studium Artystycznym w Bielsku-Białej. Jest także absolwentem plastyki w Studium Nauczycielskim w Katowicach. Studia z malarstwa i rysunku rozpoczął w 1993 roku na Wydziale Artystycznym w Instytucie Sztuki Uniwersytetu Śląskiego, które z dyplomem ukończył w 1998 roku.
 

Uprawia malarstwo olejne, rysunek, akwarelę i plakat. W jego dorobku znajdują się znakomite karykatury ludzi ze świata teatru, muzyki, polityki i kabaretu. Jest autorem wielu indywidualnych i zbiorowych wystaw w kraju i za granicą. Ponadto jego prace znajdują się w prywatnych kolekcjach, m.in. w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Norwegii, Belgii, Austrii, Francji, Grecji, Stanach Zjednoczonych i Japonii. Od 2004 roku jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków.


Twórczość Krzysztofa Łozowskiego jest mi bardzo bliska, tak, jak bliski jest mi ekspresjonizm. Niczym odkrywczym jest stwierdzenie, że w malarstwie, podobnie jak w poezji, potrzebna jest izolacja, która potęguje ciszę i samotność. Przytoczę słowa artysty „ Moja sztuka to ja, to moja cisza w samotności (…) pozwalająca istnieć, słyszeć niesłyszalne, widzieć niewidzialne… To odwieczna próba odpowiedzi na pytanie – kim jestem? Niekończący się cykl obrazów z wieloma tytułami, które delikatnie, a czasem odważnie, dotykają naszego sumienia, naszej prawdy o samym sobie. Lecz im bliżej siebie, swego ja - tym trudniej… Obraz staje się radością, gdzie czas nie istnieje, gdzie rzeczywistość zaciera się z marzeniami”. W obrazach Łozowskiego widać metafizyczność, jak się okazuje, występującą nie tylko w wierszach. Malarstwo jego jest wielobarwne. Potrafi zaskoczyć i kolorową, i czarno-białą rzeczywistością. Zaskoczyć, ponieważ duża część jego obrazów to obrazy wspaniale ukazanej karykatury. Nadmienię jeszcze, że wielobarwność  dotyczy również tematyczności, dzięki czemu każdy odbiorca znajdzie coś dla siebie. Najbardziej zachwycona jestem  portretami, ich doskonałym, nieskazitelnym odzwierciedleniem. Gdybym tylko miała na to wpływ namawiałabym artystę na częstsze portretowanie. A teraz zapraszam do mini galerii. Obrazy wybierałam bardzo starannie i mam nadzieję, że udało mi się ukazać różnorodność  artystyczną autora.

Jan Paweł II, akwarela
Portrety, Jan Paweł II, akwarela
























 
Chrystus w koronie cierniowej, akwarela (kolekcje prywatna)

Flamenco, olej na płótnie 2007 r. (kolekcje prywatne)



Olej, płótno (kolekcje prywatna)






Adam Hanuszkiewicz, spotkanie z 2001 roku



Marek Grechuta


 


















Z cyklu "Łąki polskie", płótno




Słoneczniki, akwarela (kolekcje prywatne)


Stokrotki, akwarela (kolekcje prywatne)

Świtem malowane, olej na płótnie
Zima nocą, olej na płótnie

Kaszuby, olej

Jezioro, olej
 
Mokradła, akwarela

Wenecja, akwarela

W deszczowym lesie, akwarela
 
Talizman, rysunek 2005 r.

Pinokio
 
Krasnoludek, Bajki dla dorosłych, olej, płótno

Moja lalka, czasy liceum, karton, olej

Koncert, akwarela

Miłość - akryl, karton, 1999 r.
  
Chmury - suchy pastel, 2004 r.



(za zgodą autora)


sobota, 19 października 2013

Rocznicowe wiersze

Dostało mi się, prawie że przypadkiem, książeczkę z trzydziestoma trzema wierszami. Autorem tomu zatytułowanego "Rocznicowe wiersze" jest Ryszard Bednarczyk. Jest coś, co mnie przyciąga do lektury na tyle, że postanowiłam umieścić kilka wierszy na blogu.

Esemesując do Boga

modlisz się
twoja modlitwa nie jest wierszem
ani rozmową z Bogiem
wokół za dużo pustki
krzyżujących się spojrzeń
sięgasz po telefon komórkowy
i wysyłasz w nieznaną przestrzeń
wołanie o Boga
na wyświetlaczu komórki
ubywa ci kilka groszy i minut
nicość też nie trwa wiecznie
a ty dawno wyczerpałeś limit
czasu na poszukiwanie trwałości

Za gwarę waszą i naszą

mowo ciężka i twarda
nie przepraszam że nieraz się ciebie wyparłem
bo teraz chętniej wracam do twych słów
zgrzytających butem o szkło
do zdań ociemniałych od trosk i potu
jak opisać serca ludzi w których cię miesili niczym ciasto w dzieży
ludzi dla których chleb i mowa były jednym ciałem
jak pojednać wiersz co jest lekkoduchem
z trudem drzemiącym w tobie
i gdy kur zapieje po trzykroć
powtarzać z uporem nawet za cenę bólu
godać i mówić oznacza to samo

Miłosne róże

poeta pisze o zapachu kobiety i róż
a ja oglądam
dotykam twoje ciało żywe
jedynie jedyne
w pokoju hotelowym gdzie rano przychodzi sprzątaczka
i mówi ale tu śmierdzi
naszą spełnioną miłością
mimo róż tonących w wazonie

Wielki wóz

nocą kiedy na chwilę zatrzymam oddech
słyszę pracowity szept modlitw
i spocony wysiłek kosmosu
próbującego zrozumieć własne życie
utrudzona ziemia przewraca się
z boku nocy na bok dnia
cierpliwie skrzypiąc osiami
przetacza się po niebie wielki wóz
złamanym dyszlem bodąc pustkę
brak koni w zaprzęgu
utwierdza w przekonaniu
że to jeszcze nie teraz
że mam jeszcze do wybrania
chwile dobrą lub złą
i na tym powinienem się skupić



Wydawca: Tarnogórska Fundacja Kultury i Sztuki
Tarnowskie Góry, 2012 r.

niedziela, 13 października 2013

"Mój wiek"

Nasz wiek, nasze wieki – można byłoby przez przypadki. Książka na topie, historia na topie, aż trudno uwierzyć w te tryby powtarzalności. Nic nowego przedtem i teraz? Gdybyśmy potrafili słuchać przeszłości, gdybyśmy potrafili… Pozornie bezpieczny świat. Do jakich wartości ucieka się w chaosie, czy ucieczka może być nieodwracalna w skutkach? Może. Wszystko kosztuje. Kto zapłaci najmniej? Kto jest potężny i czym jest potęga. Władza. Zbyt wielu ludzi czuje do niej słabość. Wszyscy chcemy być na górze? Nie. Chcemy tylko góry wypełnionej po sam wierzchołek mądrością godną jej sprawowania. Zaufanie – to tylko słowo?
 
BJ

Aleksander Wat „Mój wiek” (Fragmenty)

Po krótkich tym razem formalnościach wprowadzają mnie do celi. Jaka przestronna. Owszem, gęsto zaludniona, ale dla mnie tyle tu luzu po dziewięciu miesiącach wśród 28 na 11.2 m2 podłogi. Cieszę się na tę przestronność, na powietrze, dla mnie tak mało śmierdzące, na drewniane prycze, współwięźniów – rodaków. To Polacy i polscy Ukraińcy. Prokuratorzy, adwokaci, sędziowie, policjanci, poseł ukraiński (…). Historia ich była prosta. Wyłapani zaraz po wejściu Czerwonej Armii, zostali poddani jedynej zapewne w swoim rodzaju torturze: od roku przerzucano ich z jednego więzienia do drugiego. (…) Nigdzie nie zagrzali miejsca: krótkie postoje w zapluskwionych więzieniach, a jedno było gorsze od drugiego; tysiące kilometrów, tygodnie i tygodnie w bydlęcych wagonach, z plagą urków, o głodzie i o ileż gorszym pragnieniu (…), znienawidzili się wzajemnie jadowicie, śmiertelnie. Nawarstwienia edukacji  powykruszały się; dla mnie świadka, najbardziej monstrualne były właśnie jej szczątki, obrywki, co jeszcze pałętało się z dawnego decorum, podobnie jak krój jeszcze szykowny ich łachmanów. To: „proszę ja szanownego pana”, „czy pozwoli pan, że się przedstawię”, „czy zechce pan prezes łaskawie”, mdląca szarmanckość gestów i raz po raz wszystko to, raptownie, leciało na pysk w obelgi, wrzaski, histerie.

Koncept sowieckiego wesołka-sadysty? Może naszego wielkorządcy Chruszczowa? Czy może eksperyment pieriekowki dusz w warunkach laboratoryjnych: w jaki sposób w czasie rekordowym zniszczyć więź społeczną, rodzinną, korporacyjną, narodową? Jak normalnych, uczciwych, ucywilizowanych ludzi doprowadzić do zupełnego moralnego zdziczenia?(…) Na gnoisku Zamarstynowa wychowałem w sobie nienawiść i wstręt do polityki, do wszelkiej. Zobaczyliśmy jej dziobatą gębę, przyszła do starego wyrafinowanego miasta Lwowa z bolszewickich stepów, z moskiewskich nizin, sprawczyni naszych bied. (…) Już Novalis napisał słowa, które trafiają w samą pestkę dzisiejszych Aragonów i Sartreów: „W naszych czasach zdziczałej kultury, maksimum barbarzyństwa znajduje najgorętszych wielbicieli wśród największych słabeuszy… Ideał ten przekształca człowieka w bestię-ducha (Tier-Geist), hybrydę, której brutalny paradoks (Witz) fascynuje właśnie słabeuszy” (Philosophische Fragmente). W naszych czasach odpowiedział mu ostatni wielki poeta rosyjski, Aleksander Błok: „Przyglądaliśmy się wam (Zachodowi) … okiem życzliwym, póki mieliście twarz. A na gębę waszą popatrzymy naszym chytrym skośnym wzrokiem … Staniemy się azjatami i zaleje was Wchód.” … I zalał.


niedziela, 6 października 2013

Stare wiersze

Wiersze pochodzą z tomu zatytułowanego wśród angielskich poetów. Książka została wydana przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich w 1974 roku. Spodobały mi się szczególnie dwa wiersze i te postanowiłam opublikować. Udostępnię również notki o autorach, ale niezaktualizowane.

STEWART CONN  (ur. 1936) jest dramaturgiem i poetą. Mieszka w Szkocji, gdzie pracuje w tamtejszej sekcji BBC w dziale słuchowisk radiowych. Poezję swoją tak charakteryzuje:  "Wiele moich wierszy czerpie materiał ze wspomnień wiejskich, a zwłaszcza z terenów rolniczych Ayurshire i z życia tamtejszej ludności - z uwzględnieniem przemian, jakie nieuchronnie przyniósł czas. W wierszach późniejszych posługuję się nadal obrazowaniem  czerpanym z przyrody; pragnę także wyrazić lęk człowieka przed ogarniającymi go czynnikami destrukcji. W moich utworach znaleźć można wyraźny element fizyczny, a wiele z nich krąży w zamyśleniu w mrocznych obszarach lęku i zagrożenia... Wiersze te są klasyczne, z regularnymi rymami. Jeżeli nawiązuję do jakiejś tradycji, to chyba do Edwina Muira".
Conn opublikował trzy tomiki wierszy: Thunder in the Air (1967), The Chinese Tower (1967), i Stoats in the Sunlight (1968).

Samobójstwo

Mogła przecież się rzucić
pod pociąg
na stacji miejscowej, gdzie zdjąłby ją z toru
mały człowiek z żelaznym prętem.

Mogła także wybrać gaz,
nadmierną dawkę środków nasennych, przeciąć żyły
w nagłym porywie namiętności.
Zamiast tego przybyła tu samotnie

samolotem, opłaciła przewoźnika,
aby ją zawiózł na wyspę, ruszyła
pieszo przez karłowate wrzosy
ku Rackwick. Tam, gdzie nagie

ściany były najbardziej strome, skoczyła.
Znaleźli ją, każda kosteczka połamana,
miednica dotykała ramienia.
Dlaczego tak się trudziła,

kiedy inne sposoby były prostsze?
Po co ta nieludzka premedytacja?
Czy coś niepowstrzymywanie ciągnęło ją
tutaj? A może tak jak u Kareniny była to kwestia

piętrzenia błędów, jednego za drugim,
po to, by wreszcie zakończyła męczarnie,
błagając w momencie spadania,
aby wybaczono jej wszystko?

DOUGLAS DUNN (ur. 1942) kształcił się na uniwersytecie w Hull. Pracował w bibliotekach uniewersyteckich w Anglii i USA. jego jedyny dotąd opublikowany tomik, Terry Street (1969), ukazuje życie klasy robotniczej - z humorem, ale też nie bez współczucia i wrażliwości. Poeta nie spełnił dzieciństwa na Terry Street. Ulica ta znajdowała się jednak niedaleko domu, w którym mieszkał najpierw jako student, a potem jako młody małżonek. Dunn szczególnie wyczulony jest na realia życia miejskiego, świadomy jest też własnej roli - mieszczańskiego intelektualisty interesującego się problemami świata pracy.

Przeprowadzka z Terry Street

Na skrzypiący wózek upychają domowe klamoty:
materac, części łóżka, filiżanki, dywaniki, krzesła,
cztery tandetnie wydane westerny. Dwóch pogwizdujących chłopaków
w amerykańskich battledresach z demobilu
pomaga przeprowadzać się siostrze. Za nimi idzie
jej mąż niosąc na ramionach syna,
którego psoty już wszystkim obrzydły;
pcha przed sobą małą kosiarkę do trawy.
Na Terry Street nie ma trawy. W świetle księżyca
robaki wypełzają przez szczeliny w spękanych płytach podwórek.
Życzę mu jak najlepiej. Życzę mu trawy.



niedziela, 29 września 2013

Jesienne nowości

Tegoroczna jesień obfituje, nie zabraknie w niej poetyckich nowości. Pojawią się między innymi Języki obce Jacka Dehnela (3 października) oraz Justyny Bargielskiej Szybko przez wszystko. Wydany będzie również premierowy tom wierszy Wojciecha Bonowicza Echa, natomiast zadebiutuje Szymon Słomczyński, wnuk Macieja Słomczyńskiego, autora przekładów wszystkich dzieł Williama Szekspira. Książka będzie nosiła tytuł Nadjeżdża. Wśród debiutujących znajdzie  się również książka Martyny Buliżańskiej moja jest ta ziemia. A wszystko to proponuje nam wrocławskie wydawnictwo Biura Literackiego. Pozostaje nam niewielkie czekanie i życzenie, aby każda oczekiwana książka była dobrą książką.




  Źródło



IX edycja Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego „CZARNO NA BIAŁYM”


Forum Inicjatyw Twórczych w Parzęczewie, Dom Literatury w Łodzi
i Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział w Łodzi zapraszają do udziału
w IX edycji Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego
CZARNO NA BIAŁYM”

REGULAMIN

Konkurs ma charakter otwarty, mogą w nim brać udział wszyscy twórcy, piszący w języku polskim, którzy ukończyli 16 lat, mieszkający zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami.

Warunkiem uczestnictwa w konkursie jest nadesłanie 3 wierszy o dowolnej tematyce. Rozpatrywane będą utwory nigdzie dotychczas niepublikowane (także w Internecie) i nienagradzane w innych konkursach.

Powołane przez organizatorów Jury konkursu dokona oceny wszystkich nadesłanych prac, przyznając nagrody i wyróżnienia. Nagrody mogą być przyznane za cały zestaw lub za jeden utwór.

Dla laureatów przewidziano nagrody pieniężne i rzeczowe.

Każdy z utworów winien być przesłany w 4 egzemplarzach wydruku komputerowego.

Do każdego zestawu opatrzonego słownym godłem (prace jednego autora występujące pod kilkoma godłami nie będą rozpatrywane) należy dołączyć zaklejoną kopertę, również opatrzoną godłem, zawierającą imię, nazwisko, dokładny adres, nr telefonu autora oraz adres e-mail.
Termin nadsyłania prac upływa 31 października 2013 roku. Prace należy przesyłać na adres:

            Forum Inicjatyw Twórczych
ul. Ozorkowska 3
95–045 Parzęczew
z dopiskiem KONKURS POETYCKI „CZARNO NA BIAŁYM”

Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi w dniu 28 listopada 2013 r. w siedzibie Forum Inicjatyw Twórczych w Parzęczewie w ramach VII Festiwalu Puls Literatury.

Organizatorzy nie zwracają przesłanych prac oraz nie wysyłają do autorów (z wyjątkiem laureatów) werdyktu Jury. Laureaci zostaną powiadomieni o wynikach drogą mailową bądź telefoniczną. Informacje o wynikach konkursu znajdą się na stronie internetowej http://www.foruminicjatyw.pl. Ponadto organizatorzy zastrzegają sobie prawo nieodpłatnego publikowania nagrodzonych i wyróżnionych utworów.

Szczegółowe informacje: Forum Inicjatyw Twórczych, tel.: 42 299 79 23; 500 108 816. Adres do korespondencji mailowej: kultura@foruminicjatyw.pl.


(nadesłane)