niedziela, 9 września 2012

Dagny Juel Przybyszewska (8 czerwca 1867 - 05 czerwca 1901)

Środowisko zgromadzone wokół "Czarnego Prosiaka" zalicza się do najbardziej owianych mitem w historii kultury skandynawskiej. Kiedy przybywa tam Dagny, czterdziestoletni Strindberg od razu zaczyna się nią interesować, gdy tymczasem jego "potajemna narzeczona" (Frida Uhl) przebywa w domu, poddawana kontroli ojca. Istnieje kilka wersji późniejszych wydarzeń. Według samego Strindberga, Dagny była jego kochanką przez trzy tygodnie, do powrotu Fridy. Inny - i co najmniej równie wiarygodny - przekaz mówi, że Dagny go odrzuciła, ponieważ był stary i gruby. Ta ostatnia wersja historii zdaje się przynajmniej pasować do dalszego ciągu. Strindberg zaczyna bowiem regularnie nienawidzić Dagny, nazywa ją dziwką, żmiją, zgniłą padliną. Planuje dziwaczne akcje policyjne, których celem jest zaaresztowanie jej jako prostytutki. Twierdzi, że "w ciągu jednego tygodnia pozwoliła się ujeżdżać mężczyznom trzech różnych nacji", tworząc tym samym podstawy wyobrażeń o kwadracie miłosnym między Dagny, samym sobą, jej przyszłym mężem Przybyszewskim, oraz Munchem. Nie ma powodu, by wątpić w to, że Dagny była niezwykle atrakcyjną kobietą. Najlepszym dowodem musi być fakt, że inny Szwed z kręgu "Prosiaka", botanik Bengt Lidforss, zakochał się w niej głęboko i nieszczęśliwie, chociaż był zdeklarowanym homoseksualistą. Oprócz tego chorował na syfilis, nic więc dziwnego, że miłość ta wydawała się pod każdym względem beznadziejna. Oprócz wyzwisk Strindberga niewiele jest przesłanek wskazujących na to, by Edward Munch miał kiedykolwiek romans z Dagny Juel. Munch przyjaźnił się z nią i z jej siostrą Ragnhild. Malował je obie w Kristianii lub w Åsgårdstrand przed wyjazdem do Berlina i miał je malować również później, podobnie jak ich mężów. Dagny wyjechała do Berlina wcale nie z powodu Muncha. Właściwie planowała wyjazd do Paryża, gdzie przebywała jej siostra, została jednak przyjęta na studia u słynnego berlińskiego nauczyciela fortepianu i dlatego tam się znalazła.

Edward Munch. Dagny Juel Przybyszewska, 1893
źródło

WykorzystanoMunch. Biografia.Atle Naess, przełożyła Iwona Zimnicka. Wydawca W.A.B. Warszawa 2007


Brak komentarzy: